Categorie: Interviews

“ Ik vind het fascinerend hoe een vertrouwensband kan ontstaan bij de kleinste dingen of momenten”, schrijft Narges in haar logboek. Afgelopen zomer werkte ze drie maanden als thuishulp in Schiedam. Haar ervaringen hield ze bij in een logboek en verwerkte ze in het kunstwerk ‘Onzichtbare handen’. We ontmoetten de kunstenares in het Stedelijk Museum Schiedam en spraken over haar werk in de thuiszorg.

“Het museum vroeg me een kunstwerk te maken dat verband hield met Schiedam. Ik ging op zoek naar verhalen en wilde begrijpen wie de mensen waren achter de deuren. Zo kwam ik uit bij Tzorg. Al vanaf de eerste dag werd ik gegrepen door het werk.”

Moment van vertrouwen

“Ineens stapte ik in een wereld waarin tijd heel belangrijk was. Je hebt maar een beperkt aantal uren per cliënt. Ik heb veel respect gekregen voor alle mensen die in de zorg werken, omdat ik zelf heb ervaren hoe het is en ook hoe moeilijk het soms voor cliënten is. Je komt in iemands huis, iemands privéleven. Je moet je daarop aanpassen. Wat ik nooit zal vergeten is het moment van vertrouwen. Ergens na de eerste dertig minuten gaat er vaak een soort knop om en ineens ziet de cliënt de ander. Dan wordt het veilig en vertrouwd. Dat vind ik fascinerend.”

Soms voel je onmacht

“In dit werk kom je veel tegen. Je moet beslissingen maken en inspelen op situaties. Wat doe je als een ander veel tegen jou praat? Of als mensen veel van hun leven met je delen. Soms zie je de pijn en het verdriet waar mensen doorheen gaan. Dan voel je je onmachtig, omdat je niet echt iets kan doen. Als je bij iemand binnenkomt weet je niet hoe iemand of het huis er aan toe is. Je hebt maar beperkt tijd bij cliënten.”

Ereplaats voor thuishulp

“Ik ervaarde dat de objecten die we het meest aanraken, het minst schoongemaakt worden. Het zijn objecten die onzichtbaar zijn geworden, zoals de zeepdispenser, de deurklink. Die objecten, en daarmee ook de thuiszorg-medewerker, wilde ik via mijn kunst op een ereplaats zetten.”

Onzichtbare handen

“Ik ben gefascineerd door het werk wat niet gezien wordt. Iemands handen die er al zijn geweest en het werk hebben gedaan. Daar ben ik door geraakt. Het onzichtbare gebeurt in een huis wat je schoonmaakt en misschien een uur, twee uur of een dag lang schoon is. Daarna is het weer weg. Een eindeloos spel wat uitgewist wordt. Lang heb ik nagedacht over het materiaal voor mijn kunstwerk en ik kwam uit op gum. Dat past helemaal. Gum verwijdert en verdwijnt zelf ook weer.”

Je bent echt de ogen en oren

“Zodra het kan, zou ik graag weer willen werken bij Tzorg. Vooral omdat het zo waardevol is. Ik vind dat dit werk meer lof mag krijgen in media en politiek. In het contact met cliënten kun je echt het verschil maken. Als thuishulp ben je de eerste persoon die een verandering kan maken. Die kan zeggen wat je hebt gezien als het niet goed gaat bij een cliënt. Het is een hele belangrijke en waardevolle positie die je vervult.”

“Ik geloof dat ik in deze stoel zat toen Ina kwam.” Mevrouw Ritmeester haalt hardop in gedachten die ene ochtend in november terug. “Nee, u deed in uw nachtpon open. Toen bent u even gaan zitten. Het gaat wel zei u.” Maar thuishulp Ina zag meteen dat het niet klopte. Mevrouw Ritmeester is normaal gesproken altijd al aangekleed als ze komt. Nu lag er her en der wat rommel in huis. Een belangrijk onderdeel van het werk van thuishulpen is het observeren en signaleren van belangrijke veranderingen bij cliënten. Op die bewuste donderdag merkte Ina dat het niet goed ging bij haar vaste cliënt mevrouw Ritmeester. We zochten hen samen op.